Dat een ongeluk in een klein hoekje zit, heb ik maar weer eens ondervonden tijdens onze wintersport in februari. Ik ging met twee prima functionerende benen heen en kwam met een gebroken enkel in het gips weer terug. Inmiddels is het gips er alweer een aantal weken vanaf. Een mooi moment om een samenvatting te delen en wie weet heb je er ooit nog iets aan 😉

Hoe ik aan een gebroken enkel kwam?

Het was donderdagochtend, we waren al vroeg naar boven om de drukte bij de gondel voor te zijn én om nog even met kleine broer te kunnen skiën voor zijn skiles begon. We gingen na wat afdalingen richting stoeltjeslift om op tijd bij de skischool te zijn. Iedereen draaide zijn bochtjes en tijdens een bocht naar rechts, dook daar ineens van achteren iemand op… Er was geen ontwijken meer mogelijk, ze riep al ‘sorry’, skiede tegen mijn ski’s aan, mijn linkerski schoof over mijn rechterski terwijl ik kop voor viel. En al tijdens mijn val schreeuwde ik het uit van de pijn en wist ik: ‘einde verhaal’.

En dan begint het feest. Er komt een sneeuwscooter met brancard, er worden heel veel vragen gesteld én het onvermijdelijke; de skischoen moet uit (au!). Daarvoor in de plaats kwam een opblaasbare spalk. Met drie man sterk werd ik in de brancard achter de sneeuwscooter gehesen om vervolgens naar het bergstation van de gondel te worden gebracht. Gelukkig mocht de man mee achterop de scooter. Ondertussen hadden vrienden de zorg voor kleine broer op zich genomen. De pijn werd nog steeds erger en ik werd met brancard en al in een ‘ambulance-gondel’ geschoven, aangekoppeld op de kabel en samen met de man naar beneden maar. Daar stond al een ambulance klaar en werd ik van de ene brancard op de andere getild. De man ging snel naar het appartement om de auto te halen en ik werd naar het ziekenhuis gebracht.

Diagnose: gebroken enkel

In het ziekenhuis ging de tijdelijke spalk eraf en zag ik een enorm ei op mijn rechterenkel. Uiteraard werden er foto’s gemaakt en was het wachten op een arts die de foto’s zou beoordelen. Ondertussen was de man ook gearriveerd en had ik een ice pack op mijn zeer pijnlijke enkel. Tot het moment dat iemand me iets anders vertelde, hield ik de moed erin en ging ik voor een kneuzing of iets dergelijks. En toen kwam de arts: je enkel is gebroken en het moet geopereerd worden. Mehhhhhh! Gelukkig was daar geen spoed bij en kon het ook in Nederland. Dus met een gipsspalk (wat ook onwijs veel pijn deed bij het aanbrengen), krukken en een tromboseprik in mijn buik gingen we weer richting appartement.

Na wat heen en weer bellen met verzekeraars, huisarts en ziekenhuis heeft de man alles ingepakt en zijn we naar huis gereden, met het vooruitzicht op een afspraak bij orthopedie in het ziekenhuis in onze woonplaats de volgende middag. Ik zat achterin met mijn voet omhoog op de armsteun tussen de voorstoelen. Een koelbox en wat kussentjes voor de opvulling eronder en zo kwam ik redelijk comfortabel thuis. De dag erna viel het bezoek aan het ziekenhuis mee. De orthopeed bekeek de foto’s die ik op CD had meegekregen en zei: “Nouuuu, dat is helemaal nog niet zo’n gekke breuk. Als het mijn enkel was, zou ik niet opereren”. Dus kreeg ik nieuw (lichter) gips rondom en een afspraak voor de week erna om nieuwe foto’s te laten maken. Als de stand nog goed was, dan verder met gips. Als de stand niet ok was, dan toch opereren. Gelukkig bleek de stand na een week nog ok, kon ik het ‘uitgipsen’ en bleef een operatie me bespaard.

Hoe ik zes weken gips heb doorstaan

Als je me een beetje kent dan weet je dat ik altijd bezig ben en veel energie heb. En dan snap je dus ook dat zes weken niet uit de voeten kunnen, en overal hulp voor moeten vragen, een redelijke hel zijn (en ja ik weet dat er echt veel ergere dingen zijn). Want hoe breng je bijvoorbeeld de jongste naar school? Of hoe ga je naar je werk? Om over het huishouden nog maar niet te spreken. Gelukkig zijn we al heel lang klant bij Picnic dus de boodschappen werden fijn gebracht.

Er zat niet veel anders op dan hulptroepen inschakelen. Dus regelde ik iedere week dat kleine broer van school gehaald werd door opa/oma/buurvrouw/enzovoort, dat hij met een andere moeder mee kon naar de hockeytraining enzovoort. De man bracht hem iedere ochtend naar school. Grote broer regelt gelukkig inmiddels alles zelf (want middelbare school). Ik kon vanaf de bank met het voetje omhoog en de laptop op schoot toch nog redelijk wat werk verzetten. Gelukkig waren we net over op Sharepoint, waardoor het eenvoudig documenten delen is met elkaar. We hebben zelfs sollicitatiegesprekken bij mij thuis gevoerd.

Het eind komt in zicht: loopgips

Na vier weken werd mijn gips vervangen en mocht ik het belasten; zogenaamd loopgips. De kuitspieren waren inmiddels blubber en ik kon een ruime hand tussen het gips kwijt, dus een nieuw gips dat weer aansloot was wel prettig. Met zo’n schoen met klittebanden om het gips heen, mocht ik de gipskamer weer verlaten. En dat ‘ga maar lopen’ is makkelijker gezegd dan gedaan na vier weken niet belasten en dus continue je been omhoog te hebben gehouden. Na een dag prutsen snapten mijn hersenen het steeds beter. In de tweede week liep ik, voor zover het gips dat toeliet, redelijk soepel. Sterker nog, ik ben rond die tijd ook weer voorzichtig begonnen met een home workout. Beetje hoepelen, buikspieren en armen trainen. Heerlijk! Zeker omdat de spierafname in het gipsbeen echt veel te snel gaat. Hierdoor liet een knieblessure (gescheurde kruisband) van jaren geleden ook weer van zich voelen. Dus hoe eerder ik mijn beenspieren weer kon gebruiken, hoe beter om andere narigheid te voorkomen. Want het wordt er allemaal niet beter op natuurlijk als je je been door die gebroken enkel zo’n periode een soort van ‘uit’ zet.

En dan mag het gips eraf…

Uiteindelijk kwam, na een totale periode van zes weken gips, de dag dat het gips eraf mocht. Heerlijk en eng tegelijk. Heerlijk omdat het zo fijn is om van dat ‘blok aan je been’ verlost te zijn, weer normaal te kunnen douchen enzovoort. Eng omdat er nu geen enkele vorm van bescherming meer is die rare bewegingen voorkomt. Tussen de oren is dat een dingetje. Maar ook dat went weer. Zomaar weglopen nadat het gips eraf gaat, is er niet bij trouwens. Het enkelgewricht heeft ten slotte zes weken niets hoeven doen en dat voel je. Het zit vast, is stijf en beweegt moeizaam. Daar komt bij dat de spieren in dat been aan massa zijn ingeteerd en dus ook in kracht. Het viel me vies tegen, vooral omdat niemand me had verteld wat ik kon verwachten. Bijvoorbeeld dat je enkel enorm kan zwellen, je aangedane been een andere kleur kan hebben (roder), de enkel warm kan aanvoelen… Maar vooral dat het lang pijnlijk is om te lopen en afrollen van je voet moeizaam gaat, omdat pezen en spieren ingekort zijn door die zes weken gips.

Do’s bij een gebroken enkel

Koop een douchehoes: geloof me, niets fijner dan ‘gewoon’ te kunnen douchen en je haren te wassen.

Zorg voor een (kunststof) kruk: zo kun je zitten onder het douchen en hoef je niet de hele tijd je been hoog te houden en je balans te houden.

Kussens! Ik sleepte continue een hoofdkussen mee, zodat ik overal mijn been omhoog kon leggen. Ook in bed ligt dat fijner dan gestrekt op het matras.

Houd je been zoveel mogelijk omhoog; sowieso omdat je been rust nodig heeft voor het herstel maar ook om dikke/blauwe tenen en pijn te voorkomen.

Hoodies, vestjes en broeken met zakken: zo kun je nog het een en ander meenemen binnenshuis als je alleen thuis bent. Een rugtas is ook handig.

Trainingsbroeken met ritjes in de pijpen of mega rekbare tights: je broek moet namelijk over dat dikke stuk bij je hiel…

Haal voldoende boeken in huis want daar heb je eindelijk tijd voor met een gebroken enkel: lezen!

Een ‘kapperskruk’ is een tip: een soort groot zadel op wieltjes. Ik gebruikte ‘m aan het eind van de gipsperiode om weer zelf te kunnen koken. Met je goede voet zet je af, het gipsbeen houd je omhoog en zo rijd je de kamer door.

Trap in huis? Ik ging er op de billen vanaf en omhoog. Goed voor je triceps ook ;-).

Twee verdiepingen? Een extra paar krukken is dan heel fijn! Hoef je ze niet steeds mee naar boven en beneden te nemen. Scheelt een heleboel gedoe.

Loopgips? Ga vooral lopen! Bouw het rustig op geleide van pijn/vermoeidheid op maar loop. Je helpt de bloedsomloop namelijk op gang en dat is beter voor het herstel. De zwelling die er nog zat loop je als het ware weg en voor de aanmaak van het nieuwe bot is het ook een plus. Los van het feit dat je eindelijk weer je handen vrij hebt en dus weer grotendeels je ding kunt doen (op mobiliteit na dan).

Gips eraf? Zorg voor een goede afwisseling van belasten en rust. Sterker nog; ik moest een timer zetten van de fysio. Half uurtje rusten en dan weer een stukje lopen.

Regel een hometrainer! Ik leende er een van familie maar je kunt ook huren of kopen natuurlijk. Heerlijk om beheerst weer te kunnen bewegen vlak nadat het gips eraf is en de bloedsomloop weer op gang te krijgen. Ook fijn voor je bovenbenen. Sowieso gaat fietsen het beste de eerste periode. Beter dan lopen.

Zorg voor compressiekousen tot onder de knie: ze helpen voorkomen dat de zwelling extreem wordt en ze geven ook wat steun in het begin nadat het gips eraf is.

Ga naar de fysiotherapeut zodra je gips eraf is en laat je adviseren en behandelen.

Dont’s bij een gebroken enkel

Denken dat je met je krukken overal komt: iedere korte wandeling is een serieuze workout.

Je gipsbeen te lang omlaag houden; dikke/blauwe tenen en pijn zijn het resultaat. Zeker in de eerste weken.

Op sokken lopen met krukken; glad en gevaarlijk. Liever een blote voet of een schoen aan je goede been.

Je kunt je hakken voorlopig in de kast laten staan na een gebroken enkel. Daardoor korten je kuitspieren weer in en ze moeten juist opgerekt worden zodat je weer normaal je voet kunt afwikkelen.

Inmiddels is het twaalf weken geleden dat ik mijn enkel brak. Lopen gaat weer redelijk en pijnvrij, mede dankzij de (pittige) behandelingen bij de fysio en de spierversterkende workouts die ik thuis heb gedaan. Maar ik ben er nog niet. Ik heb er voorzichtig weer een paar keer sportschool opzitten voor nog wat spierversterkende trainingen maar ik wil uiteraard zo snel mogelijk weer kunnen jumpen en kickboksen. En dat moment is er nog niet en is ook weer een kwestie van rustig opbouwen. De enkel is nog dagelijks dik (vocht) en iedere avond gaat het been omhoog en koel ik het met een icepack. Anyway, uiteindelijk komt het vast wel goed maar ik ben nog niet de oude.